ႁူမ်ႈလႅင်း

သိုဝ်ႉၵိၼ်ဢမ်ႇမူတ်း ၵူတ်ႉၵိၼ်ဢမ်ႇႁိုင် မိူဝ်ႈထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်း မၼ်းတေၼႄဢွၵ်ႇမႃးၵူၺ်း ၽႂ်ထုၵ်ႇလီလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယုမ်ႇယမ်။ ၵႂၢမ်းလႅၼ်ၽၢင်းၼၼ်ႉ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်းယဝ်ႉ သမ်ႉဝႃႈဝၼ်းၼိုင်ႈ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈလွင်ႈတေႉယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၼၵ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈပေႃးယုမ်ႇၸႂ်လႆႈ။ ၵႂၢမ်းယွၵ်ႇလႅၼ်...

သင်ထူပ်းၺႃးၵူၼ်းတိုၵ်ႉမွင်ၸႂ်ယူႇ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “သူတေလႆႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ဢိူဝ်ႈ ၽႂ်ၵေႃႈမီးလွင်ႈဢမ်ႇလီၵၼ်ၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ” သင်ၸၢမ်းလၢတ်ႈဝႃႈ“ႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉသူလႆႈထူပ်းလွင်ႈသင်မႃးလၢႆလၢႆ သူပဵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉလႆႈၵေႃႈ ၶႅၼ်ႇၼႃႇယဝ်ႉဢိူဝ်ႈၼႃႈ” သင်ထူပ်းၺႃးၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ဝူၼ်ႉၽိတ်းယူႇ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “လၢတ်ႈယဝ်ႉဝႃႈယႃႇႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆ” သင်လၢတ်ႈဝႃႈ “ၽႂ်ၵေႃႈယၢမ်ႈႁဵတ်းၽိတ်းၵၼ်ၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈဢၼ်သူႁတ်းယွမ်းႁပ်ႉမၼ်းၼႆႉၵူၺ်းၵေႃႈ...

ပေႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလီၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈပႂ်ႉႁႅင်းၸႂ်တီႈၽႂ်သေၸင်ႇတႄႇၵေႃႈလႆႈ ႁဝ်းၸၢင်ႈသၢင်ႈဢဝ်ႁင်းၵူၺ်းလႆႈ ယူႇတီႈတၢင်းဝူၼ်ႉႁဝ်းၵူၺ်း။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇ မီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈလႆႈတႃႇသေႇ ဢမ်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ မၼ်းယင်းပႆႇထိုင်ၶိင်ႇထိုင်ၶၢဝ်းမၼ်းၵူၺ်း ၵူၼ်းၶႅၼ်ႇၵေႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ႁတ်းႁဵတ်းႁတ်းၸၢမ်း ဢမ်ႇၵူဝ်ဝႃႈတေၽိတ်း...

ၵေႃႉယႂ်ႇယဝ်ႉ တေႁူႉဝႃႈ တၢင်းႁၵ်ႉၼၼ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈႁူဝ်ၸႂ် ၵူၺ်းၵႃႈမၼ်းပဵၼ်လွင်ႈ “ၸႂ်ယဵၼ်” လႄႈ “ပွင်ႇၸႂ်”။ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်မိူဝ်ႈထူပ်းပၼ်ႁႃ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁၢႆၵႂႃႇသေႁဵတ်းႁႂ်ႈဝူၼ်ႉၼမ် ဢမ်ႇၼၼ်...

ႁိူဝ်ႉယဝ်ႉၸွင်ႇၸႂ်ႈႁိုဝ် ဝၢင်းမၼ်းလူင်းၽွင်ႈၵေႃႈလႆႈ ပွႆႇမၼ်းၵႂႃႇၽွင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင်၊ သူဢမ်ႇၸမ်ပဵၼ်တေလႆႈႁၢပ်ႇမၼ်းဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ၊ ၸႂ်လီတေႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၼမ်ၼမ်လႄႈ၊ ၵွတ်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇဝႆႉမၼ်ႈမၼ်ႈသေ ဢမ်ႇလူဝ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၸွမ်းၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇမေႃပဵင်းပေႃး၊ ဢမ်ႇၸမ်ပဵၼ်တေလႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈၵူႈလွင်ႈ၊ ၶူင်းၵၢင်ၼႆႉ...

ႁိုင်ယူႇဢမ်ႇတၢၼ်ႇၶမ်းႁွမ်ၵေႃႈသုတ်ႉတူဝ်ဢွၵ်ႇမႃး ၵူမ်ႈၼႃႈၵႂႃႇပႅတ်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ “ႁဝ်းၵေႃႈမီးလွင်ႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈလိုၼ်းသုတ်း…” လႅင်းမိူင်းသုတ်ႉတူဝ်ဢွၵ်ႇႁၢင်ႇသေ ၶမ်းႁွမ်ဢမ်ႇပၼ်ႁႂ်ႈလႅင်းမိူင်းလႆႈတွပ်ႇ မၼ်းၸင်ႇသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈ “ႁဝ်းပေႃးမွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်းလႃႈ…” ၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉၵေႃႈ ယွၵ်ႈတုမ်ႉၸႂ်သမ်ႉပေႃးၵႅၼ်းလူင်မႃးၵမ်းလဵဝ် “ႁဝ်းမႃးႁဵတ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဝ်းႁႂ်ႈတဵမ်တီႈလႄႈ…လွင်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉမိူဝ်ႈမၼ်းဢမ်ႇသိုပ်ႇလႆႈထႅင်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ…ႁႂ်ႈမၼ်းသုတ်းၵႂႃႇတီႈၼႆႈသေ…သူၵေႃႈပဵၼ်သိုၵ်းတေလႆႈဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇတီႈဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၸွမ်းထိုင်လႆႈ…ႁဝ်းၵေႃႈပဵၼ်မေႃသွၼ်…တီႈဢၼ်သူဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇႁူမ်ႈၸွမ်းလႆႈ…ႁဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈလႄႈဢမ်ႇၶႂ်ႈဝႆႉတၢင်းမုင်ႈမွင်းသင်ယဝ်ႉၼႃႈ…ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ႁဝ်းမီးၼၼ်ႉ…ႁဝ်းၵေႃႈလႆႈၸႂ်ႉၸွမ်းၵၼ်တဵမ်တီႈယဝ်ႉ…မိူဝ်ႈသူဢမ်ႇယူႇယဝ်ႉ..ႁဝ်းၵေႃႈတေလႆႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၵႂႃႇႁင်းႁဝ်း…သူၵေႃႈတေလႆႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်သူၵႂႃႇထႅင်ႈ..ႁဝ်းပေႃးမွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်းယဝ်ႉလႃႈ..” ၶမ်းႁွမ်လုပ်ႈၼႃႈလႅင်းမိူင်းဢၼ်ငဝ်မွင်ၼင်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လႅင်းမိူင်းလၢတ်ႈသဵင်ဢူၼ်ႈမေႃးယူႇၼႂ်းၵူင်ၶေႃးမၼ်းၼၼ်ႉ “မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇႁၵ်ႉၵၼ်လႆႈယူႇႁႃႉ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းတတ်းၶၢတ်ႇၵၼ်လႆႈတေႉႁႃႉ” “ဢမ်ႇၼႃ…ႁဝ်းယင်းတိုၵ်ႉႁၵ်ႉယူႇ..သူၵေႃႈႁၵ်ႉႁဝ်း…ႁဝ်းႁူႉလီယူႇ” “ယွၼ်ႉသင်လႃႇ…” “ယွၼ်ႉလွင်ႈႁၢင်ႇၵႆၼၼ်ႉမၼ်းမေႃလႅၵ်ႈလၢႆႈ..” “ပေႃးဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼၼ်လူး..” “သင်ဝႃႈဝၼ်းၼၼ်ႉထိုင်မႃးၵွၼ်ႇလႄႈ…မိူဝ်ႈၼႆႉႁဝ်းၽၢတ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇလူၺ်ႈလီ…မိူဝ်းၼႃႈမႃးႁဝ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉၽိတ်းတေႃႇၵၼ်…တေဝႃႈႁဝ်းႁၼ်သုၼ်ႇတူဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၼႃ” “သမ်ႉဝႃႈပုၼ်ႈၽွၼ်းမၼ်းလမ်ႇလွင်ႈသေတႃႉ…တၢင်းႁၵ်ႉၵေႃႈလမ်ႇလွင်ႈမိူၼ်ၵၼ်…ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်တေပၼ်ႁႅင်းၸႂ်…ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႂ်ႈမီးသၢႆၸႂ်သိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇ…ဢၼ်ၶႂ်ႈတူၺ်းထိုင်လုမ်းလႃးပၼ်…ၶႂ်ႈၵႅတ်ႇၶႄပၼ်…မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ႁႅင်းဢီးႁႂ်ႈၶႂ်ႈယူႇၵႂႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ…သင်ဢမ်ႇမီးမၼ်း…မၢင်ၽဝ်ႇၵၢၼ်မၢင်မဵဝ်းႁဝ်းတေဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ…ႁဝ်းယုမ်ႇဝႃႈ…တၢင်းႁၵ်ႉၼၼ်ႉမၼ်းယူႇၼိူဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း…ယွၼ်ႉတၢင်းႁၵ်ႉသေ…မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းလႆႈထူပ်းသူထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ…တၢင်းႁၵ်ႉလႄႈၼႃႈၵၢၼ်…မၼ်းၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်လႆႈယူႇၼႃ…” “ၵေႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ…မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈသူပေႃးတေလႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉလူး…ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတေလႆႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးထႅင်ႈမိူဝ်ႈလႂ်…ၵွပ်ႈၼၼ်…သူၵေႃႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းသူႁႂ်ႈလီလႄႈ…ႁဝ်းၵေႃႈတေၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁဝ်းႁႂ်ႈလီမိူၼ်ၵၼ်” လႅင်းမိူင်းၵူမ်ႈၼႃႈတိူဝ်ႉၸႂ်သေယဝ်ႉ “ႁဝ်းယွမ်းၼွမ်းၼႃႈ..ၶမ်းႁွမ်” “ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၽိတ်းသူလႄႈဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၽိတ်းၽႂ်…ပဵၼ်ၵွပ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း…” လႅင်းမိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ...

မိူဝ်ႈႁဝ်းယင်းၵေႃႉလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈဢူၼ်ၵဝ်း ၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ႁိုဝ်လႆႈယူႇသႃႇ ၵႂႃႇလႂ်ၵေႃႈၵူဝ် ႁႃႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႈယၢပ်ႇ ပေႃးမၢၼ်ႈၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃးၵေႃႈ ၺႃးႁၢပ်ႇၶျေႃး...

ႁူဝ်ၶမ်ႈမိူင်းၸမ်လပ်းသိင်ႇ လႅင်းမိူင်းၵေႃႈၶီႇလူတ်ႉမႃးၵိုတ်းတီႈႁိူၼ်းၶမ်းႁွမ်ၶဝ်သေ ပႆၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၽႂ်လႄႈ ၼႂ်းၸႂ်ယဵၼ်ႁၢႆ သၢႆငၢႆဢမ်ႇပေႃးလီၵႃႈႁိုဝ် ၽၵ်းတူၵေႃႈႁပ်းဝႆႉယူႇ ၸင်ႇဢီးတူၺ်းသမ်ႉဢမ်ႇလွၵ်ႉ ၶဝ်ႈမိူဝ်းပိုတ်ႇၾႆးဝႆႉယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶမ်းႁွမ်ၵေႃႈ...

ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ သဵင်ယဵၼ်ယဵၼ် ယိင်းသႅင်ၵေႃႈဢဝ်တၢင်းၶူဝ်းမၼ်းမႃးႁႅၼ်းယဝ်ႉ။ ၶမ်းႁွမ်လႆႈႁၼ်သေ “သူတေၵႂႃႇလႂ်လႃႇ…” “ဢေႃ…မိူဝ်ႈၸဝ်ႉ…ႁူဝ်ၼႃႈမႃးလၢတ်ႈႁႂ်ႈႁဝ်းၵႂႃႇသိုပ်ႇႁဵၼ်းထႅင်ႈၼႆဝႃႇ…ႁဝ်းၵေႃႈသူၼ်ၸႂ်သေ…လႆႈတူၵ်းလူင်းၸွမ်းလႄႈ…မၼ်းၵေႃႈႁႂ်ႈႁဝ်းမႃးႁႅၼ်းၶူဝ်းပႂ်ႉထႃႈၼၼ်ႉယိုင်…” “ၶဝ်မႃးတီႈၼႆႈသေႁႃႉ…ႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၶဝ်လႃႇ” ယိင်းသႅင်ယၵ်ႉတူၺ်းၶမ်းႁွမ်သေ “သူသွင်ၵေႃႉမီးလွင်ႈႁင်ၵၼ်လႃႇ” “ၸၢင်ႈၵႂႃႇမီးလွင်ႈသင်...” “ဢေႃႈၶႃႈ…လီယုမ်ႇၼႃႇၶႃႈ” “ႁဝ်းပၼ်ႁႅင်းယူႇၼႃႈ…ၶတ်းၸႂ်လႄႈ…တႃႇတေမီးတိုဝ်ႉတၢင်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ…” “မႃးႁႃလၢႆႈၵႂၢမ်းယူႇ…ဢမ်ႇသေလၢႆၵၼ်သေဢိတ်းႁႃႉ…” “ႁဝ်းတေသေလၢႆႁဵတ်းသင်…မၼ်းပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီတွၼ်ႈတႃႇသူၵမ်းလဵဝ်…ႁဝ်းယိုင်ႈၶႅၼ်းပၼ်ႁႅင်းၼမ်ၼမ်ၵမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ…တႃႇတေမီးတိုဝ်ႉတၢင်းသေလႆႈၵႂႃႇႁဵၼ်းၸိူင်ႉၼႆ…ဢမ်ႇလႃႈလီႈမီးလူး…မိူဝ်ႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းၼၼ်ႉ…ၶတ်းၸႂ်ဝၵ်ႉတၢဝ်းဢဝ်လႄႈ…ယိုင်ႈလႆႈႁဵၼ်းႁူႉၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်…ယိုင်ႈတူဝ်ထူပ်းၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်…မၼ်းတေမႃးၽိူမ်ႉထႅမ်ပၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉႁဝ်းမွၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ…ႁဵၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ…ယႃလိုမ်းဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းလီၶိုၼ်းၼင်ႇၵဝ်ႇၼႃႈ…” “ဢေႃႈၶႃႈ…မေႃသွၼ်ႁဝ်း…တႃႉသေဝႃႈၵူၼ်းႁူႉၸႂ်ၵၼ်…ၸိုင်ပေႉမေႃလၢတ်ႈမိူၼ်ၵၼ်ၼေႃ…ႁဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ…ပေႃးတေတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၼႆၵေႃႈ…ယႃႇလိုမ်းတူၵ်ႇလၢတ်ႈမွၵ်ႇၼႄၵၼ်ၽွင်ႈၼႃႈ…” “ယူဝ်ပဵၼ်သူၵူၺ်းယင်းဢမ်ႇႁူႉ…ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၶိဝ်းၼႆႉ…မိူၼ်ၵႆႉႁၼ်မေႃယႃၸၢႆးၶိူဝ်းၵႆႉမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉၼေႈ…” “ယႃႇလႃႈလီႈလၢတ်ႈၼႃႇလႄႈ…ႁဝ်းၵေႃႈပေႃးတေၵႂႃႇယဝ်ႉ…ယူဝ်ၶဝ်တေဢဝ်မေးပႅတ်ႈႁဝ်းယင်းဢမ်ႇႁူႉ…” “လၢတ်ႈမႃးၸိူင်ႉၼႆ…ၶႂ်ႈဝႃႈမီးၸႂ်ယူႇၽွင်ႈၸွင်ႇၸႂ်ႈႁိုဝ်…” “ယူႇတီႈသူဝူၼ်ႉ…ႁဝ်းဢမ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇသူယဝ်ႉ…” ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်တႃဝၼ်းၵေႃႈဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇၵုမ်ႈၵေႃႈပၢင်ႇ သဵင်ၼူၵ်ႉသဵင်ၼူဢူၼ်ၼၼ်ႈမေႃးပၼ်း  သဵင်ၵႃးလင်မေႃးမႃးၵိုတ်းယူႇတီႈၼႃႈႁိူၼ်း။ ၸၢႆးၶိူဝ်းတင်းလႅင်းမိူင်းၵေႃႈ...

ပဵၼ်ၵူၼ်းႁၢင်ႈလီၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈတေႁၢင်ႈလီတႃႇသေႇ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးၸိုဝ်ႈသဵင် ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈတေလိုဝ်းလင်ၵူႈမိူဝ်ႈ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇဢိူဝ်ႈ ပေႃးဢမ်ႇၽွၼ်ႉတႃႇသေႇၵေႃႈ မေႃၸၢင်ႈလိုမ်း။ တေၼင်ႇၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ်ယင်းၸၢင်ႈပဵၼ်ၵေႃႉၸင်း ၵေႃႉတွင်းၵိုမ်းယင်းၸၢင်ႈမေႃလိုမ်း ၵေႃႉလဵၵ်ႉၵေႃႈမေႃယႂ်ႇ ၵေႃႉယႂ်ႇၵေႃႈမေႃထဝ်ႈ။ ၵူႈလွင်ႈမေႃလႅၵ်ႈလႆၢႈ ၵူႈလႆၢးမေႃပိူင်ႈငႆၢႈ ဢမ်ႇၸွမ်းပိူင်တႆၢ ဢမ်ႇဝၢင်းၵႆပူၼ်ႉ...

ၼူၵ်ႉႁုင်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼူၵ်ႉယူႇၸွမ်းၽုင် မၼ်းမိၼ်ယူႇႁင်းမၼ်း ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်မိၼ်ယူႇႁင်းၵူၺ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈမိူၼ်ၵၼ်။ ပိၼ်ႇ-ငဝ်မွင်မိုတ်းမူဝ်း