တွၼ်ႈသၢမ်
ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉတၼ်းႁၼ် လိူၵ်ႈလိူၵ်ႈဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈမိူဝ်းလႄႇ ဢေးၼူၼ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်းႁူပ်ႉၺႃးပီႈၼုမ်ႇ ႁွင်ႉဢဝ်သၢဝ်မၼ်းမႃးလႄႇတီႈႁိူၼ်းၼႆဝႃႇ၊ မိူဝ်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ၶႃႈႁိုဝ်ႁတ်းယၢင်ႈယဵပ်ႇၼႂ်းႁိူၼ်းၶဝ်လႆႈယဝ်ႉ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈဢႅၼ်ႇလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇ ဝၢင်းႁိူၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉဝႆးဝႆးၵူၺ်း။ ၶႃႈၵေႃႈလႆႈမိူဝ်းႁွင်ႉႁႆႈယူႇၼႂ်းႁွင်ႈၼွၼ်းၼၼ်ႉ ယူႇယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းၵပ်ႉဢူၵ်းထိုင်ၸႂ် ၼင်ႇဝႃႈႁူဝ်ၸႂ်ၼႆႉ သမ်ႉပေႃးတေတႅၵ်ႇလႅဝ်ၵႂႃႇမူတ်း မၼ်းၸဵပ်းတေႉယဝ်ႉ။ ဢေးၼူၼ်းဢၼ်ဢၢပ်ႈႁၼ် ၶႃႈလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းမၼ်းမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႅတ်ႈလမ်းၶႃႈမႃးမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ၶဝ်ႈႁွင်ႈၼွၼ်းၶႃႈသေ မႃးၸူးၶႃႈယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽွင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၽူႈယိင်း မိူၼ်တေပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉပီႈသၢမ်ၼၼ်ႉလႄႈ မၼ်းဢၼ်လႆႈႁူႉၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ႁိုဝ်တေယၢင်ႈဢွၵ်ႇႁွင်ႈလႆႈယဝ်ႉ ၼင်ႈလူင်လူမ်ႉလူင်းၵႂႃႇ ၼင်ႇဝႃႈဢမ်ႇမီးႁႅင်းသေဢိတ်းၼၼ်ႉယူႇ၊ ႁႃးသွင်ၵေႃႉၵေႃႈ ႁွင်ႉႁႆႈတေႃႇၵၼ်ႁဵတ်းၼၼ်ၵူၺ်းယဝ်ႉၼႃႇ။
တႃႇတေလိုမ်းၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈတေႉယဝ်ႉ ႁၵ်ႉၶဝ်မႃး ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းတင်းႁိုင်လူး၊ တေၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸူဝ်ႈၵမ်းသေ လိုမ်းၶဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းႁိုဝ်လႆႈလႃႇ၊ သမ်ႉဝႃႈလိုမ်းဢမ်ႇလႆႈ ၼႂ်းၸႂ်ၵေႃႈၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈလိုမ်းၶဝ် လိုမ်းမၼ်းလႄႈ လိုမ်းမၼ်းသေလႄႈ ၼႆၵေႃႈ လၢတ်ႈလႆႈၵူၺ်းႁဵတ်းဢမ်ႇလႆႈလူး။
တႃႇႁႂ်ႈပေႃးတေလိုမ်းမၼ်းလႆႈ ဝႆႉၸႂ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူပ်ႉတေႃႇၼႃႈၶဝ်၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁၼ်ၶဝ်၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယၵ်ႉတူၺ်းၶဝ်၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉလွင်ႈၶဝ်ထႅင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ဝၢႆးသေဝၼ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူဝ်းႁိူၼ်းၶဝ်သေပွၵ်ႈ ဢေးၼူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃးႁိူၼ်းၶႃႈသေပွၵ်ႈ၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈ ႁႃးၸႂ်လမ်ၵၼ်သင် ၵွပ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူပ်ႉၸူး ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ႁႃးၵျိူၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ယိုင်ႈဝၼ်းမၼ်းႁိုင် ယိုင်ႈၶတ်းၸႂ်လိုမ်း ယိုင်ႈၶႅၼ်းဢမ်ႇလိုမ်းလႆႈ၊ ယိုင်ႈႁၼ်ၶဝ် ႁူဝ်ၸႂ်ဢၼ်ၸဵပ်းၵႅၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ယိုင်ႈႁတ်ႉမၼ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းတိူဝ်းၸဵပ်းမႃးထႅင်ႈ၊ ၶႃႈတေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်လႃႇ မဵဝ်းလီတွင်းသမ်ႉလိုမ်း မဵဝ်းလီလိုမ်းသမ်ႉၵိုမ်းမၼ်ႈယူႇၼႂ်းၸႂ်ၸိူင်ႉၼႆ၊ သမ်ႉဝႃႈၶဝ်တေမီးၵေႃႉထုၵ်ႇၸႂ် ၵေႃႉႁၵ်ႉယူႇယဝ်ႉသေတႃႉ ႁူဝ်ၸႂ်ဢၼ်ႁၵ်ႉၶဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ လႄႈ ဢၼ်ဝႆႉပၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႆႇၸၢင်ႈၶိုၼ်းဢဝ်မႃးလႆႈ ယင်းတိုၵ်ႉႁၵ်ႉယူႇလႄႈ မုင်ႈမွင်းပႂ်ႉတၢင်းႁၵ်ႉၶဝ်ယူႇၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။
“လိုမ်းလိုမ်း” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်လႆႈၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၵမ်း မိူဝ်ႈဢမ်ႇဝူၼ်ႉထိုင်ၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ မိူဝ်ႈလႂ်ဝူၼ်ႉထိုင်မႃးၵေႃႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၶုၵ်းၸႂ်လႆႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁၼ်ၸႅင်ႈမႃးလႄႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၸႂ်ထိုင်ၶဝ် ၶႂ်ႈႁူပ်ႉၶႂ်ႈႁူႉလွင်ႈၶဝ်မႃးလိူဝ်သေၵဝ်ႇထႅင်ႈၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸဵပ်းၵႅၼ်းလိူဝ်သေ ဢၼ်လႆႈႁၼ်ၶဝ်မီးၵေႃႉႁၵ်ႉယူႇၼၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ။
သမ်ႉဝႃႈတေႁၼ်ၶဝ် မီးၵေႃႉႁၵ်ႉပဵၼ်လၢႆၵေႃႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈၵႆႉႁၼ်ၼႃႇၼၼ်ႉ ဢဝ်မၼ်းဢမ်ႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈသင်ၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ တေဝႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယင်းတိုၵ်ႉႁၵ်ႉယူႇလူး ဢမ်ႇဝႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ် တၢင်းႁၵ်ႉၶႃႈဢၼ်မီးတေႃႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈ၊ ၶဝ်တေပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈယွမ်းႁပ်ႉမၼ်းၵႂႃႇၵူၺ်းၼႃႇ ၶႃႈၵေႃႈ ႁၢမ်ႈႁူဝ်ၸႂ်ၶႃႈယႃႇႁႂ်ႈႁၵ်ႉၶဝ်ၼႆဢမ်ႇလႆႈလူး၊ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ယင်းလွမ်မွင်းယူႇဝႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ယူႇႁိမ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆယူႇသေတေႃႉၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉပဵၼ်မႃးသေပွၵ်ႈ ႁၵ်ႉၵေႃႈလႆႈတၢင်းႁၵ်ႉၵူၺ်း ပေႃးဢမ်ႇထိူၵ်ႈၵေႃႈ တေႃႈႁိုဝ်တေမီးသုၼ်ႇဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ႁိုင်ၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်ပီႊယဝ်ႉ တႄႇၼပ်ႉမႃးဝၼ်းဢၼ်လႆႈယူႇႁူမ်ႈၸွင်ႈလူင်ႇလဵဝ် ယူႇၼႂ်းဢွင်ႈၵွတ်ႇၶဝ်၊ သဵင်ႁူဝ်ၸႂ်ဢၼ်သၼ်ႇဝႆပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ ဝၼ်းဢၼ်ၶႃႈယင်းတိုၵ်ႉမိူၼ်ၽူႈၸၢႆးယူႇၼၼ်ႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၶႃႈလႆႈပဵၼ်ၽူႈယိင်း ဢၼ်မိူၼ်ၽူႈယိင်းမႃးတႄႉတႄႉယဝ်ႉ၊ ပေႃးမႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းၶိုၼ်း ၶၢဝ်းတၢင်းပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပႃးလူၺ်ႈၶဝ်ၽွင်ႈယူႇ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးလႆႈထိုင်တၢၼ်ႇၼႆႉ၊ သမ်ႉဝႃႈသၢမ်ပီႊယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းႁၵ်ႉဢၼ်ၶႃႈမီးတေႃႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉၵိုတ်းဝႆႉယူႇ၊ သမ်ႉဝႃႈတေႁူပ်ႉတေႃႇၼႃႈၵၼ်မိူၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈတေႃႇၵၼ် ၼင်ႇပီႈၼွင်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ၶႃႈၼၼ်ႉတႄႉယင်းဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈ လွင်ႈဢၼ်ဝူၼ်ႉၼိူဝ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ။
ပေႃးမႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းလီလီ ဢၼ်ၶႃႈပဵၼ်လႆႈၵေႃႉလၵ်ႉႁၵ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယွၼ်ႉၶဝ်ဢမ်ႇမေႃႁၵ်ႉၶႃႈႁိုဝ်၊ ယွၼ်ႉၶဝ်ဢမ်ႇႁၼ်ၶႃႈ ပဵၼ်ၽူႈယိင်းၼႂ်းသၢႆတႃၶဝ်ႁိုဝ်၊ မၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉၶႃႈၵူၺ်း ယွၼ်ႉၶႃႈၵူဝ်ၶဝ်တေထဵင်ၶိုၼ်းလႄႈ ၵူဝ်လွင်ႈၸမ်ၸႂ်ႁဝ်းၽိတ်းပိူင်ႈၵႂႃႇ၊ ယွၼ်ႉၶႃႈဢမ်ႇႁတ်းလၢတ်ႈၼႄၶဝ်လႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈပဵၼ်လႆႈ ၵေႃႉလၵ်ႉႁၵ်ႉၵူၺ်း၊ ပေႃးဢမ်ႇလၢတ်ႈ ၶဝ်သမ်ႉတေႁူႉလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ဝႃႈႁဝ်းဝူၼ်ႉသင်ယူႇၼႆ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်းၵေႃႈပူၼ်ႉမႃးႁိုင်ၼႃႇယဝ်ႉ ၶဝ်ဝူၼ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် တေႃႇႁဝ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇဝူၼ်ႉႁိုဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇလၢတ်ႈ ႁဝ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇႁူႉလႄႈ မိူဝ်ႈလႂ်မိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ် ႁဝ်းၵေႃႈတေလႆႈတႅပ်းတတ်း ႁႂ်ႈပုတ်းၶၢတ်ႇၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉၼႃႇ တေဢမ်ႇလႆႈမႃးဝူၼ်ႉႁင်းၵူၺ်းသေ တႅပ်းတတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇၽၢႆႇလဵဝ်ၸိူင်ႉၼၼ် ၶႃႈၵေႃႈၸင်ႇမီးယိူင်းဢၢၼ်းတေမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄၶဝ်ၵႂႃႇယူႇ။
မိူဝ်ႈၶႃႈဝူၼ်ႉၸိူင်ႉၼၼ်လႆႈၼႆၵေႃႈ ၶႃႈၵေႃႈလႅၼ်ႈလူင်မိူဝ်းတၢင်းႁိူၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈယၢမ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈလႆႈႁၼ်ၶဝ်တိုၵ်ႉတေႃႉၶူဝ်းၶိုၼ်ႈၵႃးယူႇ၊ မိူဝ်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် ၶႃႈၼႅတ်ႈႁွင်ႉထၢမ်ၶဝ်ၵႂႃႇ
“တေဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလႂ်ၶႃႈလႃႇ!!..”
“ဢိုတ်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ ႁဝ်းတေၵႂႃႇၸႂ်းၼၢႆးႁဝ်းတၢင်ႇဝဵင်းဢိူဝ်ႈ” ဢေးၼူၼ်းလၢတ်ႈ။
“ပဵၼ်သင်လႄႈဢမ်ႇလၢတ်ႈၵၼ်သေဢိတ်းလႃႇဢေးၼူၼ်း”
“ၶမ်ႈဝႃးဢၢင်ႈလၢတ်ႈယဝ်ႉ မႂ်းဢမ်ႇယူႇႁိူၼ်းၼႃႇ ၵႂႃႇလႂ်တမ်ႉဢမ်ႇႁူႉ”
“တေမႃးၶိုၼ်းမိူဝ်ႈလႂ်”
“ပေႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၶိုၼ်းၵေႃႈတေမႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉ”
ပီႊၼႆႉပဵၼ်ပီႊလိုၼ်းသုတ်း တွၼ်ႈတႃႇႁႃးဢေးၼူၼ်းယဝ်ႉ၊ ပီႈယီႈလႄႈပီႈသၢမ်ၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းသေႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈဢူႈႁဝ်းယူႇ၊ ပီႈဢၢႆႈလူင်တႄႉၵေႃႈ ဢဝ်မေးၵႂႃႇၸဵမ်မိူဝ်ႈပီႊၵၢႆယဝ်ႉ၊ ပီႈၼုမ်ႇၵေႃႈ ႁဵၼ်းသုတ်းယဝ်ႉမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ လႆႈသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်ၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ ပီႊၼႆႉမၼ်းယူႇပီႊသွင်ယဝ်ႉ။ ၸူဝ်ႈမၼ်းၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၸွမ်ၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇဢိုတ်းႁဵၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇၺႃးၵၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဢိုတ်းႁဵၼ်းတႄႉ မၼ်းမႃးယူႇႁိူၼ်းသေႇသေႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းဢိုတ်းႁဵၼ်းမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ၼင်ႇဝႃႈၶဝ်တေမိူဝ်းၸႂ်းမႄႈထဝ်ႈၶဝ် တင်းမူတ်းယဝ်ႉ။
တွၼ်ႈသၢမ်သုတ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ သိုပ်ႇတူၺ်းထႅင်ႈတွၼ်ႈသီႇၶႃႈ။
