တွၼ်ႈသၢမ်
မိူဝ်ႈဢၢႆႈၸၢႆးႁဝ်းႁဵၼ်းသုတ်းသေ မႃးယူႇႁိူၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းၶႃႈတေလႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ သင်ဢမ်ႇသင် တေႁႂ်ႈတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၼႆၵေႃႈ တေႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်းၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းႁၵ်ႉၼႆႉ မၼ်းတင်းတေလီလိူဝ်သေတၢင်ႇၵေႃႉယူႇ။ ၶႃႈလႆႈလၢတ်ႈမွၵ်ႇၵႂၢမ်းႁၵ်ႉ ပိုတ်ႇဢူၵ်းလၢတ်ႈၼႄယိူင်းဢၢၼ်းၶႃႈ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈဢၼ်ၶႃႈလႆႈႁပ်ႉမႃး ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “ယွမ်းၼွမ်းၼႃႈ”။
သမ်ႉဝႃႈ ဝူၼ်ႉမႃးလီယဝ်ႉမိူဝ်ႈပႆႇလႆႈလၢတ်ႈ မၼ်းတေဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတွပ်ႇဢၼ်ၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈ ၶႃႈၵေႃႈၸၢမ်းတူၺ်းၵူၺ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈတွပ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတီႈၶဝ် ၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉၵေႃႈ လႆႈၸူၵ်ႉတႅင်းႁူဝ်ၸႂ် ပေႃးၸဵပ်းၵႅၼ်းလူင်မႃးၼႂ်းၵၢင်ဢူၵ်းၼႆႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ၊ ၸဵပ်းႁႅင်းတေႉယဝ်ႉ ၸဵပ်းထိုင်တီႈယူႇဢမ်ႇလႆႈ ႁွင်ႉႁႆႈယူႇၵေႃႈဢမ်ႇၶႅၼ်း ဢဝ်ၼမ်ႉသူႇရႃႇမႃးယႃၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၢႆ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၶုၵ်းၸႂ်လႆႈၶဝ်မႃးႁႅင်းတိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်း။ ၸိူင်ႉၼႆ တေလႆႈဢဝ်သင်မႃးယူတ်းယႃၸင်ႇတေလႆႈၶႅၼ်းၶိုၼ်းလႃႇ။
တိူၵ်ႈတီႈႁူႉယူႇဝႃႈမၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ၊ ႁူႉယူႇဝႃႈ ၶႃႈၵူၺ်းၵေႃႉတေလႆႈၸဵပ်း ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇထၢင်ႇဝႃႈမၼ်းတေလႆႈၸဵပ်းႁႅင်းထိုင်တၢၼ်ႇၼႆႉ။
မီးၵူၼ်းမႃးပၼ်ႁႅင်းဝႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၼႃႈ ယွမ်းႁပ်ႉမၼ်းသေလႄႈ ပွႆႇမၼ်းၵႂႃႇသေလႄႈ၊ ၵူၼ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၶဝ် ဢမ်ႇထိူၵ်ႈတၢင်းႁၵ်ႉၸိူင်ႉၼင်ႇသူၼႆႉလေႃႇ ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ၶႃႈၵႆႉလၢတ်ႈပိူၼ်ႈယူႇသေႇသေႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်သင်လႄႈ မိူဝ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈထူပ်းယဝ်ႉ မၼ်းႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်လၢတ်ႈပိူၼ်ႈၼၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈ။
ၸင်ႇလႂ်ၶဝ်ၵႆႉဝႃႈ “သူဢမ်ႇထူပ်း သူဢမ်ႇမီးဝၼ်းပွင်ႇၸႂ်လေႃႇ” ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈၸႂ်ႈယူႇၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မိူဝ်ႈလႆႈထူပ်းမႃးတေႉတေႉယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၶႃႈလႆႈပွင်ႇၸႂ်လီယဝ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းသုမ်းတၢင်းႁၵ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။
သမ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈသူၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇလႆႈသႂ်ႇၸႂ် ၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်ၼၼ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉဝူၼ်ႉထိုင်ယူႇလႄႈ ၶႂ်ႈႁူပ်ႉၶႂ်ႈႁူႉလွင်ႈၶဝ်ယူႇသေႇသေႇ၊ မိူဝ်ႈလႂ် လႆႈငိၼ်းၸိုဝ်ႈၶဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ တွင်ႈယွၼ်ႈထိုင်ၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်သမ်ႉပေႃးသၢၼ်ႈမႃး ၼင်ႇဝႃႈ လႆႈႁူပ်ႉၵၼ်မိူဝ်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၸႂ်ထိုင်ဢေႃႈ ၵူၺ်းၵႃႈ လၢတ်ႈဢမ်ႇလႆႈ၊ ယူႇလီယူႇႁႃႉ ၶႂ်ႈႁူႉဢေႃႈ၊ ၵိၼ်ၶဝ်ႈယဝ်ႉႁႃႉ ၵိၼ်ၽၵ်းသင်ၶႃႈ ၶႂ်ႈထၢမ်တေႉယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈလႂ် ၼႂ်းၸႂ်ၼႆႉ တေလိုမ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆၵေႃႈ ၸိုင်သမ်ႉမႃးၼိုၵ်ႉယူႇၼႂ်းဢူၵ်းၼႆႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။
သမ်ႉဝႃႈၶၢဝ်းယၢမ်းတေပူၼ်ႉၵႂႃႇ ၵူႈလွင်ႈတေလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသေတႃႉ ၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်ၼႆႉတႄႉ ယင်းတိုၵ်ႉမုင်ႈမွင်းယူႇလႄႈ တိုၵ်ႉၸႂ်ထိုင်ယူႇ တၢင်းႁၵ်ႉဢၼ်မီးတေႃႇၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉၵိုတ်းလိူဝ်ဝႆႉယူႇ ပႆႇၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈ။
ၵူႈပွၵ်ႈၶႃႈယၢမ်ႈဝူၼ်ႉဝႃႈ တၢင်းႁၵ်ႉတေႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလေႃႇ ဝၢႆးသေလႆႈႁူပ်ႉၺႃးၶဝ် ၶႃႈၸင်ႇတေႁူႉဝႃႈ မၼ်းမီးတေႉဢိူဝ်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းႁၵ်ႉတီႈၶဝ်ၼႃ ပဵၼ်တၢင်းႁၵ်ႉႁဝ်း ဢၼ်မီးတေႃႇၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ သမ်ႉဝႃႈၶဝ်တေဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်သႂ်ႇၸႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ်ၶဝ်ယူႇလႄႈ ႁၵ်ႉၶဝ်လႆႈယူႇ၊ သမ်ႉဝႃႈၶဝ်တေပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ယွမ်းႁပ်ႉလႆႈၵူႈလွင်ႈယဝ်ႉ၊ ဢၼ်ၶႃႈဢမ်ႇယၢမ်ႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ၸွင်ႇၶႃႈတေလႆႈထူပ်း ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ၶႃႈတေႁၵ်ႉလႆႈတဵမ်ၸႂ်ယူႇၼၼ်ႉ ၶႃႈၵေႃႈလႆႈထူပ်း ၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈ ပေႃးလႆႈၸဵပ်းသုတ်းႁူဝ်ၸႂ်ၼၼ်ႉၼႃႇ။
မီးၵူၼ်းလၢတ်ႈတီႈၶႃႈဝႃႈ သူတေႁၵ်ႉၶဝ်လူၼ်ႉဢူၵ်းႁူဝ်ၸႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၼႃ မိူဝ်ႈသူႁၵ်ႉလႆႈၵေႃႈႁၵ်ႉႁႅင်းႁႅင်းလႄႈ မိူဝ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ်မႃးၵေႃႈ ပွႆႇႁႂ်ႈမၼ်းၸဵပ်းႁႅင်းႁႅင်းလႄႈ၊ ၸႂ်ထိုင်ၶဝ်ၵေႃႈ ဝူၼ်ႉထိုင်ၶဝ်ၼမ်ၼမ်လႄႈ၊ ယွမ်းႁပ်ႉသေလႄႈၼႃႈဝႃႈ ႁၵ်ႉၶဝ်ၼႃႇၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၽိတ်းသင်ၼႃ သူႁၵ်ႉတီႈၸႂ်သူၵူၺ်း သူဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ၸႂ်ၽႂ်ၵႂႃႇႁၵ်ႉၶဝ်လူး။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ယႃသင်မႃးယူတ်းယႃပၼ်သူလႆႈသေတႃႉ ႁဝ်းယုမ်ႇဝႃႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ တေၸွႆႈႁႂ်ႈႁူဝ်ၸႂ်သူၶႅၼ်းမႃးလႆႈယူႇ။
လိုမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇလႆႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၵေႃႉႁၵ်ႉၵိုမ်း ယွၼ်ႉမၼ်းၸိုမ်းလိုၵ်ႉထိုင်ၵူၼ်ႈႁူဝ်ၸႂ် ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸၼ်မၼ်းဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်လႆႈႁူပ်ႉၶဝ်ၶိုၼ်း လွင်ႈမၢႆတွင်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတေမုၼ်းဢွၵ်ႇမႃးမိူၼ်မႂ်ႇလႆႈယူႇ။
ယွၼ်ႉပီႈဢၢႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၸႂ်ၼမ်ႁေ ႁၼ်ၽူႈၸၢႆးၸိူင်ႉၼင်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ ဢိမ်ႇၸၢၼ်ႈတၢင်းႁၵ်ႉလူင်ၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈလႆႈႁူႉၸၵ်းတၢင်းႁၵ်ႉမႃး ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈပိုတ်ႇၸႂ်လႆႈၼၼ်ႉ ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းတေပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလိူဝ် ပီႈဢၢႆႈၶႃႈယူႇလၢႆပုၼ်ႈယဝ်ႉ။
ပၢႆႈမီသမ်ႉမႃးၺႃးသိူဝ် ယိုင်ႈၵူဝ်ယိုင်ႈၺႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းၸိူင်ႉၼင်ႇပီႈဢၢႆႈၶႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸူႉၶဝ် ဢုပ်ႇၶဝ်လႆႈယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ယႃႇဢဝ်ႁူဝ်ၸႂ်သူပၼ်ၶဝ်တင်းမူတ်းၼႃ သမ်ႉဝႃႈ သူတေႁၵ်ႉၶဝ်တၢၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈ မၼ်းယင်းလိုမ်းၸူႉငဝ်ႈမၼ်းပႆႇလႆႈ ပဵၼ်လႆႈၵူၼ်းယႃၸႂ်ၶဝ်ၵူၺ်း၊ ပေႃးမၼ်းဢိမ်ႇယဝ်ႉၵေႃႈပႅတ်ႈယဝ်ႉ ယိုင်ႈႁၵ်ႉၼမ်ယိုင်ႈၸဵပ်းႁႅင်းၵူၺ်း သေလၢႆၼႃႈတႃလဝ်းလဝ်းၶဝ်ၼႃႇၵေႃႈ ထႅင်ႈသိပ်းပီႊ မၼ်းႁဵဝ်ႇယဝ်ႉၼႃႈ။
မိူဝ်ႈယိင်းၼွင်ႉတိုၵ်ႉၶႆႈၼႄၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶိူဝ်းၵေႃႉပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈမၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မႃးငိၼ်းသေယဝ်ႉ
“မႂ်းဝႃႈႁင်ၵဝ်ၵေႃ ဢေးၼွင်ႉ!!”
ယိင်းၼွင်ႉၼႅတ်ႈလုၵ်ႉပၢႆႈၵႂႃႇ ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈၸင်ႇလႆႈထၢမ်ၼေႃႇၶိူဝ်း
“သူၶႃႈလူး ၸွင်ႇမီးလွင်ႈသင်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼႄယူႇၶႃႈႁႃႉ ထၢင်ႇထိူမ်ယူႇဝႃႈ သူၵဝ်းၽူႈယိင်းတင်းၼမ်ၼႆႉ ၸွင်ႇမီးၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်သူႁၵ်ႉ သူထုၵ်ႇၸႂ်ယူႇတေႉတေႉႁိုဝ်”
“မိူဝ်ႈလႂ်မိူဝ်ႈထၢမ်မႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၶႃႈတေလၢတ်ႈၼႄလႂ်၊ သႂ်ႇပၼ်ႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းဝႃႈ “ႁွႆးၸတ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း” ၼႆၵေႃႈ လႆႈၵွၼ်ႇယဝ်ႉ”
“ၶႅၼ်းလီဢေႃႈပေႃးၼႆ”
သုတ်းယဝ်ႉ။
ပႂ်ႉသိုပ်ႇလူထႅင်ႈ ၸိူင်းဢၼ်တေမႃး ၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ႁွႆးၸတ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း” ၼႆၼၼ်ႉသေၵမ်း။
ၼပ်ႉယမ်ၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ်တင်းသဵင်ႈယူႇဢေႃႈ
ပၢႆၵမ် − သႅၼ်ငဝ်း
17-18 November 2024
