တွၼ်ႈၼိုင်ႈ
ၶႃႈဢမ်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေလႆႈႁူပ်ႉၺႃးၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၶႃႈတေႁၵ်ႉလႆႈတေႉယူႇႁိုဝ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၽူႈၸၢႆးဢၼ်ၶႃႈလႆႈႁူႉၸၵ်းၼၼ်ႉ မၼ်းသွၼ်ႁႂ်ႈၶႃႈ ဢိမ်ႇၸၢၼ်ႈတၢင်းႁၵ်ႉၵႂႃႇပဵၼ်မိူဝ်ႈပဵၼ်ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈၶႃႈၵူၺ်း တူၺ်းႁၢင်ႈၽၢင်တႄႉလီၸႂ်ၸွႆးယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈတႄႉ ပိၼ်ႈၽူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ၊ သူပ်းတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ႁၵ်ႉဢေႃႈႁၵ်ႉဢေႃႈ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတၢင်းႁၵ်ႉမၼ်းတေမီးပဵၼ်လၢႆပၢၵ်ႇၵေႃႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းတေလၢတ်ႈၵႂၢမ်းႁၵ်ႉပဵၼ်လၢႆႁဵင်ၵမ်း ဝၼ်းဝၼ်းၼင်ႈဢုပ်ႇၾူၼ်းၵဝ်းသၢဝ်ႁေ ယဝ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၼၼ်ၵူၺ်း ၵၢၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁဵတ်း တေႃႈၼင်ႇဝၢၼ်ႇၶဝ်ႈ ယင်းဢမ်ႇလၢင်ႉႁင်းၵူၺ်း။
မႄႈႁဝ်းၵေႃႈ ႁၢင်ႈၸွမ်းၸႂ်မၼ်းၼႃႇၽႅဝ်လႃႈ ၸွမ်းၸႂ်တႄႉၸႂ်ႈယူႇ ၵူၼ်းႁဵတ်းမၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉပဵၼ်ၶႃႈၼၼ်ႉၼႃႇ ႁဵတ်းလဵင်ႉမၼ်းႁေ ဝၢၼ်ႇၶဝ်ႈၵေႃႈလႆႈလၢင်ႉပၼ်ယဝ်ႉ၊ ၶႂ်ႈလႆႈသင်ၶႂ်ႈၵိၼ်သင် လႆႈႁႃႁဵတ်းပၼ်ၵူႈလွင်ႈ၊ ပေႃးတၢၼ်ႇၶႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၸႂ်ႉမၼ်းယဝ်ႉ သင်ဢမ်ႇမီးမႄႈႁဝ်းၶဝ်တႄႉ ၶႃႈတိုၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်သေဢိတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်း လႆႈထုၵ်ႇသင်ႇသွၼ်မႃးၸိူင်ႉၼႆၸဵမ်လႂ်ယဝ်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ ဝႆႉၽူႈၸၢႆးပဵၼ်ယႂ်ႇလႄႈ ၽူႈယိင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁိူၼ်းၵၢၼ်ယေးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ မႄႈၶႃႈၵေႃႈပဵၼ်ၼၼ် လႄႈ သင်ႇသွၼ်ၶႃႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။
ဢၢႆႈၸၢႆးႁဝ်းတႄႉတိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဝႆႉယူႇ ပေႃးမၼ်းဢိုတ်းႁဵၼ်းၵေႃႈ တေမႃးယူႇႁိူၼ်း ယူႇလၢႆၵိၼ်လူင်ၼွၼ်းဝၼ်းႁေ လႄႇႁေၼႆၵူၺ်း၊ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈၸွႆႈၵၢၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇၸွႆႈ ပေႃးႁွင်ႉၸွႆႈၼိုင်ႈၵမ်း ႁွင်ႉလၢတ်ႈမႄႈႁဝ်းၼိုင်ႈၵမ်း “မႄႈဢေးၼွင်ႉ ၸႂ်ႉၸၢႆးတိၵ်းတိၵ်းၼေႈ” မၢင်ပွၵ်ႈမႃး ဢီႈႁင်မီးၼႂ်းမိုဝ်းၵေႃႈ ၶႂ်ႈဢဝ်ဝူတ်ႇသႂ်ႇပၼ်မၼ်းတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။
ပေႃးပဵၼ်သၢဝ်ၼႆတႄႉ ဢေႃႈၸဝ်ႈဢေႃႈၶႃႈ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းၼႆႉတႄႉပေႃးတၢၼ်ႇၼမ်ႉၽိုင်ႈ ငိၼ်းသဵင်မၼ်းၵူၺ်းသမ်ႉ ပေႃးလႆႈဢၢႆမၼ်းပႃးယဝ်ႉၼႃႇ ထွမ်ႇမိူဝ်ႈလႂ် ၶႂ်ႈၸိူမ်ႈတႃႇသေႇယဝ်ႉ။
ပေႃးမၼ်းႁွင်ႉသၢဝ်မႃးလႄႇႁိူၼ်းၼႆၵေႃႈ ၼႃႈဢမ်ႇတွၼ်ႉသွၼ်ႉၵၼ်ႁေပွၵ်ႈ၊ ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးဢဝ်သၢဝ်မၼ်းမႃးတီႈႁိူၼ်းတႄႉ ဢၢၼ်းဢဝ်ပေႉၽီမၼ်းယူႇၼႆၵႂႃႈ မီးယူႇပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မၼ်းဢဝ်သၢဝ်မၼ်းမႃးလႄႇ ႁမ်ႉဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းၶႃႈလႄႈ ၶႃႈၵေႃႈႁဵတ်းၵႅင်ႈပဵၼ်ၸူႉမၼ်းႁေ ဢဝ်ၶႃသွင်ၵေႃႉၽိတ်းၵၼ်လူင်မိူဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။
ဝၢႆးႁေၼၼ်ႉ ပေႃးမၼ်းတေႁွင်ႉသၢဝ်မၼ်းမႃးၼႆ မၼ်းတေသူင်ႇၶႅပ်းႁၢင်ႈၶႃႈလႄႈ လၢတ်ႈဝႆႉလူင်ႈၼႃႈယဝ်ႉဝႃႈ မၼ်းမီးၼွင်ႉသၢဝ်ၼႆတႃႇသေႇယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၶႃႈၵေႃႈ ပႆႇယွမ်းသုမ်း ပေႃးသၢဝ်မၼ်းမႃးၵေႃႈယွၼ်းတီႈၵပ်းသိုပ်ႇၶဝ်ဝႆႉၵမ်းလဵဝ်၊ ပေႃးၶႃႈၸႂ်ႉမၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်း ၶႃႈၵေႃႈတေဢဝ်သၢဝ် ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈႁွင်ႉမႃး ဢၼ်ၶႃႈယၢမ်ႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ သူင်ႇပၼ်သၢဝ်ဢၼ်မၼ်းၵဝ်းယူႇၼႆၵႂႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူၼ်ၶႃႈၸွႆႈမၼ်းၵူၺ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ မိူဝ်ႈလႂ်မၼ်းၶႂ်ႈပႅတ်ႈသၢဝ်မၼ်း တေႁႂ်ႈၶႃႈသူင်ႇၶႅပ်းႁၢင်ႈၸူႉၵဝ်ႇမၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပၼ်သၢဝ်မၼ်းၼႆထႅင်ႈယဝ်ႉ၊ ပေႃးၸူႉမၼ်းႁႃတၢင်းၽိတ်းသႂ်ႇၼႆၵေႃႈ ယွၼ်းၶၢတ်ႇပိူၼ်ႈၵႂႃႇ ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တႃႇတေလႆႈပဵၼ်သၢဝ်မၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးတၢၼ်ႇဝႃႈ မီးၵူၼ်းပႂ်ႉၶဝ်ႈထႅဝ်ဝႆႉယဝ်ႉယိုင်၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈမႃး ဢမ်ႇတွၼ်ႉႁၼ်မၼ်းတိူဝ်ႉၸႂ်ယွၼ်ႉၽူႈယိင်းႁေပွၵ်ႈ လိူဝ်သေႁဵတ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ်ၵူၺ်း။
သၢဝ်ၵဝ်ႇမၼ်း ဢၼ်ၶႃႈလႆႈဝႆႉတီႈၵပ်းသိုပ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႉလႂ်ဢမ်ႇၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈ ၵမ်းၵမ်းမႃးထၢမ်ႁႃမၼ်း ၶႂ်ႈႁူႉလွင်ႈမၼ်း ဢုပ်ႇထိုင်ၶိူဝ်းမၼ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်း၊ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ မႃးၽၢၵ်ႇလၢတ်ႈၽၢၵ်ႇတၵ်ႉ၊ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ မႃးၽၢၵ်ႇၵႂၢမ်းလႃႇပၼ်မၼ်း ဝူၼ်ႉၵႂႃႇဝူၼ်ႉမႃး မိူၼ်ၶႃႈၵႂႃႇႁႃႁဝ်သႂ်ႇႁူဝ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ၵႆႉၵႆႉႁွင်ႉဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းမႃးလႄႇႁိူၼ်းၸွမ်းယူႇတႃႇသေႇ၊ တင်းဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းထႅင်ႈႁေ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးယူႇလၢႆၵိၼ်လူင် ႁဵတ်းမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၶႅၵ်ႇၼၼ်ႉယိုင် မႄႈႁဝ်းတႄႉဝႃႈ “ယႃႇၵဵင်ၸႂ်ၼႃႈ ယူႇမိူၼ်ႁိူၼ်းၸၢႆးၶဝ်လႄႈ” ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းမၼ်းသမ်ႉပဵၼ်ၶႃႈၼေႈ ၶၢၼ်ႉၵေႃႈၵႃႈလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးပွင်ႉၵႂႃႇၵေႃႈ လႆႈၵႂၢမ်းပွင်ႉမႃးၶိုၼ်းပဵၼ်သွင်ပုၼ်ႈၼၼ်ႉယိုင် ၶႃႈၶႂ်ႈလွတ်ႈပူၼ်ႉမၼ်းၼႃႇယဝ်ႉ ၶႃႈတေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်၊ မႄႈႁဝ်းတေပွႆႇၶႃႈၵႂႃႇလႆႈၵေႃႈ မီးတၢင်းလဵဝ်ၵူၺ်း “တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ” ဢၼ်ၶႃႈဝူၼ်ႉလႆႈတႄႉ။
ပေႃးဢၢႆႈၸၢႆးဢမ်ႇမႃးႁိူၼ်းတႄႉၵေႃႈ ႁမ်ႉလီယူႇယူႇၵူၺ်း ၶႃႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁိူၼ်းၵေႃႈ မိူၼ်လႆႈလုမ်းလႃးပႃးပေႃႈတင်းမႄႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ပေႃးဝႃႈမၼ်းႁဵၼ်းသုတ်းယဝ်ႉႁေ မႃးယူႇႁိူၼ်းတႄႉ ၶႃႈတေဢမ်ႇယူႇယဝ်ႉတီႈႁိူၼ်းၼႆႉ။
ပေႃးမၼ်းႁွင်ႉဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းမႃးႁိူၼ်းမိူဝ်ႈလႂ် ၵႆႉလႆႈငိၼ်းၶဝ်ဢုပ်ႇၵၼ် လွင်ႈသၢဝ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉဢုပ်ႇလွင်ႈလီပိူၼ်ႈႁေပွၵ်ႈ ပိူၼ်ႈႁၵ်ႉၶဝ်ၼႆၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁၢင်ႈဢမ်ႇတွၼ်ႉႁူႉထိုင်မၼ်းလႆႈလႃႈ ၵုမ်ႇၼႄးပိူၼ်ႈဝႃႈ မၼ်းၶီႈၶႅၼ်ၼႃႇလူင်၊ မၼ်းၶီႈပွင်ႉၼႃႇဝႃႈ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸႂ်ၼမ်တႄႉၵေႃႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉႁေလႄႈဝႃႈ ၸၢင်ႈထၢင်ႇၸၢင်ႈထိူမ်ၵၼ်ၼႃႇလူင် သုၵ်ႉသၵ်ႉၼႃႇ၊ ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈႁၢင်ႈၸၼ်ၸႂ်ယူႇ ၽိူဝ်ႇလႆႈဢုပ်ႇယဝ်ႉသမ်ႉမိူၼ်ၼၼ်ဝႆႉၵေႃႈ ပႅတ်ႈႁေယဝ်ႉ။ ၼႆႉပဵၼ်မိူဝ်ႈလၢတ်ႈတေႃႇဢူၺ်းၵေႃႉၶဝ်ၼႃ ၽွင်းတိုၵ်ႉဢုပ်ႇလွင်ႈၼၼ်ႉယူႇ မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈၸူႉၶဝ်သိုပ်ႇၾူၼ်းမႃးၼႆ
“ဢေႃႈၶႃႈႁၵ်ႉဢိူၺ်၊ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၶႃႈ၊ ဢမ်ႇႁဵတ်းသင်ၶႃႈ၊ ယူႇၸွမ်းဢူၺ်းၵေႃႉၵူၺ်းၶႃႈ၊ လိူဝ်သေသူယဝ်ႉႁဝ်းၸၢင်ႈတေဢုပ်ႇၽႂ် ”
လႆႈငိၼ်းယဝ်ႉတွင်ႉသမ်ႉပေႃးၶူၼ်ႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈလူင်မႃးၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉယိုင်၊ တိူၵ်ႈတီႈ မိုဝ်းၶွၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ တႅမ်ႈတွပ်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်းသၢဝ်ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈယူႇ၊ ပေႃးသၢဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈသိုပ်ႇၾူၼ်းမႃးထႅင်ႈၵေႃႈ ၼႅတ်ႈလၢတ်ႈ
“ၼွင်ႉယိင်းႁဝ်းသိုပ်ႇၽူင်းမႃး ၵမ်ႉၼႃႈ!”
ၶႃႈမီးယူႇႁိမ်းမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ မၢင်ၵမ်းမၢင်ၵမ်း ၶႃႈသမ်ႉပေႃးၶႂ်ႈႁွင်ႉသႅၼ်ႇၸူးၵႂႃႇဝႃႈ “ၶႃႈမီးတီႈၼႆႈဢိူဝ်ႈ!” ၼႆယဝ်ႉယိုင်။
လိူဝ်သေမၼ်းယဝ်ႉ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းၵေႃႈ တေႃႈတေမိူၼ်ၵၼ်ယူႇ၊ ၼႃႈတႃႁၢင်ႈလဝ်း မေႃဢဝ်ၸႂ်ပိူၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူၼ်ၵၼ်ၸင်ႇမႃးၺႃးၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶေးတေပဵၼ်ၼၼ်ဝႆႉဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉၼႃႇ။ တူၺ်းတီႈဢၼ်ၶဝ်ဢုပ်ႇၵၼ် လွင်ႈၶိူဝ်းသၢဝ်ၶဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ လႅပ်ႈတေပဵၼ်လႆႈယူႇ။
မၢင်ၵေႃႉမိူဝ်ႈတႄႇတႄႇမႃး ယင်းၶႂ်ႈဢၢင်ႈၵဝ်းၶႃႈၵွၼ်ႇယဝ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၵူၺ်း ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉဢၢႆႈၸၢႆးၼႆ ၶႃႈဝႆႉမိူၼ်ပဵၼ်မၢၵ်ႇႁိၼ်မူတ်းယဝ်ႉ။
ဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ ၶႃႈၵေႃႈသမ်ႉလႆႈပလၢတ်ႈလူမ်ႉၺႃးမၢၵ်ႇႁိၼ်လုၵ်ႈၼိုင်ႈၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်။
သိုပ်ႇလူၵႂႃႇထႅင်ႈတွၼ်ႈတေမႃးၶႃႈ
