တွၼ်ႈၼိုင်ႈ
ၼႂ်းထိူၼ်ႇႁူၺ်ႈလွႆလူင်လိုၵ်ႉယႂ်ႇၵႂၢင်ႈ ဢၢႆၵႂၢၼ်းဢၢႆယၢမ်းသုမ်ႇငမ်းတၼ်၊ ဢၢႆၶႅဝ်းလိူတ်ႈလႅင်သိူဝ်ႇလူင်းပိုၼ်ႉလိၼ်၊ ၵူၼ်းလူမ်ႉတၢႆမၢၵ်ႇမိူဝ်လူင်ၵႂႃႇသဵင်ႈ၊ ဝၢႆးသဵင်ၵွင်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇ သဵင်ၼႂ်းလူင်ပႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယဵၼ်သႅပ်း၊ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ၸင်ႇမီးၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ၵၢၼ်းဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်းယုမ်းၼႂ်းယွမ်ႇႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း မီးယူႇမွၵ်ႈ ပႅတ်ႇၵေႃႉၼႆႉယဝ်ႉ။
ယၢမ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇသမ်ႉမီးသဵင်ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၸူးၼႂ်းၸၢၵ်ႈလၢတ်ႈၵႂႃႇ
“တူၼ်ႈႁုင်းလၢႆးငၢၼ်း… ၵၢၼ်ငၢၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း”
တပ်ႉသိုၵ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းယုင်းလၢႆး ပဵၼ်သိုၵ်းတႆး တူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းၵၢၼ် ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉမူႇၸုမ်းၸူၼ် ဢၼ်ပၼ်ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈလွတ်ႈၽေး၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸူၼ်တေႁၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸုမ်းၶဝ်လႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႅတ်ႈၼႆယူႇ။
ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသိုၵ်းတႆးဢုပ်ႉပိူင်ႇၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၸုမ်းၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တူင်ႉၼိုင်ႁႃတိၺွပ်းလမ်းယိုဝ်းၸုမ်းၸူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ၊ ဢိင်ၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉႁဵတ်းၼၼ်ႉသေ ဢမ်ႇတွၼ်ႉလႆႈယူႇပဵၼ်တီႈပဵၼ်တၢင်းသေပွၵ်ႈ လႄႈ လႆႈတူင်ႉၼိုင်ဢွၵ်ႇတၢင်းယူႇတႃႇသေႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တပ်ႉသိုၵ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းယုင်းလၢႆး မီး ၶုၼ်သိုၵ်း ၶိူဝ်းႁၢၼ် ၸိုဝ်ႈတၢင် (ဝၼ်းမႂ်ႇ) ဢွၼ်ႁူဝ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢၼ်လႆႈလိုပ်ႈလမ်းငွႆးယိုဝ်းၸုမ်းၸူၼ် ပွၵ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီသေ ၵႅမ်ႁူဝ်ၼႃႈ ၸၢႆးၼုမ်ႇ ၸိုဝ်ႈတၢင် (တူၼ်ႈႁုင်း) လႆႈဢွၼ်ႁူဝ်လူင်းပိုၼ်ႉတီႈႁဵတ်းသၢင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းမၼ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းတီႈတင်ႈသဝ်းၶဝ်ၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။
ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈၼႃႈၾႃႉၼႃႈမိူင်း ၸမ်လပ်းသိင်ႇဝွႆးဝွႆးၼၼ်ႉ ၸုမ်းၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈႁွတ်ႈၵႂႃႇထိုင်ၶိုၼ်းတီႈတင်ႈသဝ်းၶဝ်သေ လႅပ်ႈတေတွင်ႉမႆႈၶဝ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉၼႆလႄႈ ဢၢႆႈၼူႉ ၽူႈပဵၼ်ၽၢႆႇမိုဝ်ႉၵႅင်ၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၶဝ်ႈၽၵ်း ဢၼ်ႁုင်သုၵ်းၼႂ်းမေႃႈၼၼ်ႉ မႃးတမ်းပၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။
“ၽၵ်းႁင်ၼႆႉဢၢႆႈၼူႉ ၼမ်ႉပေႃးလမ်ၽိုတ်းလႃႇ ” ၸၢႆးၼုမ်ႇထၢမ်ၸူး။
“ၼိူဝ်ႉၸွၼ်ႈဢေႃႈၼၼ်ႉ”
ၸုမ်းၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်တၢဝ်းတူၺ်းၵူၼ်ႈမေႃႈၼၼ်ႉ ႁၼ်ၼိူဝ်ႉယွႆႈၸပ်းမႃးၸွမ်းပၢႆၸေႃႉၼၼ်ႉဢိတ်ႉၼိုင်ႈႁေယဝ်ႉ။
“ၸွၼ်ႈဢွၼ်ႇတူဝ်လဵဝ် ၵူၼ်းသိပ်းသၢမ်ၵေႃႉၼႃႇမေႃႉသူၵေႃႈ ပေႃးၵိူဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ၵေႃႈပေႃးယဝ်ႉၵႂႃႈ” ႁူဝ်ၼႃႈၶဝ် ၶိူဝ်းႁၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႉလၢတ်ႈ။
ယၢမ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆးယွတ်ႈၵေႃႈ ၸီႇထူဝ်ႇၼဝ်ႈၶႅပ်း မႃးတမ်းပၼ်တီႈမူႇၶဝ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ။
“ႁဵတ်းၼႆၵႂႃႈဢၢႆႈၵေႃႉ ၵိၼ်ၽၵ်းႁင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးထူဝ်ႇၼဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇဝၢၼ်လူင်” ဝိလိင်ႇၵေႃႈလၢတ်ႈၸွမ်းၵႂႃႇ။
မိူဝ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၵိၼ်ၶဝ်ႈယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇယူႇဢၢႆႈလိုၼ်း ၼွင်ႉၸၢႆးၵေႃႉလဵၵ်ႉလိူဝ်ပိူၼ်ႈ လႆႈႁၼ်ယုင်းၸပ်းၵႅမ်ႈ သၢင်ႇၵျႃႇသေ မိုဝ်းဢၼ်ယိပ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉတၼ်းႁၼ် ပၢပ်းသႂ်ႇၼႃႈသၢင်ႇၵျႃႇၵႂႃႇ၊
“မႂ်းပၢပ်းၼႃႈၵဝ်ႁဵတ်းႁင်လႃႇဢၢႆႈၼႆႉ!!” ယၵ်ႉတူၺ်းၼႃႈဢၢႆႈလိုၼ်း လူၺ်ႈသီၼႃႈပေႃးဢမ်ႇလီလူင်မႃးယူႇ။
“ယုင်းၸပ်းၵႅမ်ႈသၢင်ႇႁဝ်းဢိူဝ်ႈ!”
“ႁဵတ်းၼၼ်ႁႃႉ”
ၵႅမ်ႈသၢင်ႇၵျႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၶဝ်ႈဢွင်ႇဢွႆႈဢွင်ႇဢွတ်ႈလူင်ဝႆႉသေ ၶဝ်ၼႂ်းမူႇၶဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်တူၺ်းတူၺ်းၶူဝ်ၶူဝ်မၼ်းယူႇ၊ မၼ်းၼၼ်ႉတႄႉဢမ်ႇႁူႉတူဝ်။
ယၢမ်းၼၼ်ႉ သႅင်ၾႃႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၸုမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇႁိုင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈလွင်ႈထၢင်ႇပိူင်ႈ ၸိုဝ်ႈၸုမ်းၼႆႉသေ
“ပဵၼ်သင်လႄႈ ၸုမ်းႁဝ်းၼႆႉမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈယုင်းလၢႆးၼႆၶႃႈလႃႇ…”
ၶဝ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်တူၺ်းၼႃႈ ႁူဝ်ၼႃႈၶဝ်ႁေၶူဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝိလိင်ႇၵေႃႈ လႆႈၶႆႈၼႄမၼ်းၵႂႃႇ။
“မိူဝ်ႈပိူၼ်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းၼႆႉမႃးၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼႃႈႁဝ်းၺႃးယုင်းလၢႆးၶူပ်းမၼ်းႁေ လႆႈတၢင်ႇဝႃႈယုင်းလၢႆးၼႆဢိူဝ်ႈ”
ၶဝ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်ၶူဝ်ၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ၊ သမ်ႉဝႃႈႁူဝ်ၼႃႈၶဝ်တေမီးၸၼ်ႉသိုၵ်းယႂ်ႇသေၶဝ်ၵေႃႈ မိူဝ်ႈယူႇႁူမ်ႈႁွမ်းၸွမ်းၵၼ်ႁင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇၼင်ႇဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ၊ ၼပ်ႉယမ်ၵၼ်ၼင်ႇပီႈၼွင်ႉ၊ မိူဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈသင်ႇတဵမ်တီႈယူႇ။
“ဢၢႆႈဝိလိင်ႇၼႆႉၵေႃႈ ႁၢင်ႈလူမ်းလူင်ၼႃႇမႂ်းၼႆႉ ၵဝ်တမ်ႉဢမ်ႇတွၼ်ႉလၢတ်ႈႁေပွၵ်ႈလႃႈ” ႁူဝ်ၼႃႈၶဝ်ၵေႃႉလၢတ်ႈ။
“ယွၼ်ႉသင်ၶႃႈလႃႇ..” ၸၢႆးႁၢၼ်ဢၼ်ၼင်ႈယဵၼ်ၸဵမ်ၵႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ထၢမ်ၸူး။
“ဢိူဝ်ႈ! မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၼၢဝ်ၼူၵ်ႉ၊ ၶႆႈဝတ်းယႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်ၼႃႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉပေႃးတၢႆယွၼ်ႉမၼ်းလႄႈ ၵဝ်ၵေႃႈဝူၼ်ႉလႆႈဝႃႈ ယုင်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈသႂ်ႇၸႂ်သင်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတၢႆလႆႈဢိူဝ်ႈ၊ မိူၼ်ၼင်ႇၸုမ်းႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သမ်ႉဝႃႈ တေပဵၼ်ၸုမ်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၵူၺ်းသေတႃႉ ႁဝ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၸုမ်း ၵူၼ်းမိူၵ်ႈလိူင်းၼၼ်ႉဝွတ်ႈႁၢႆလႆႈယူႇ ၸင်ႇလႆႈဝူၼ်ႉဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ယုင်းလၢႆးၼႆၼၼ်ႉၼႃႇ”
ၵိၼ်ၶဝ်ႈၵိၼ်သင်ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း လတ်းထိူၼ်ႇႁူၺ်ႈယႂ်ႇလွႆလူင် ၶိုၼ်ႈလွႆလူင်းႁူၺ်ႈလူင်ၵႂႃႇ မိူဝ်းပွင်ႇထိုင်ပၢင်သဝ်းၶဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်းၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတေဢွၼ်ၵၼ်လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလိုဝ်ႈၸႂ်ၵၼ်ၵႂႃႇလီလီ ယူႇယဝ်ႉ။
ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ယၢမ်းဢၼ်ၵႃးလႅၼ်ႈလတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁူႉပဵၼ်ၸုမ်းလႂ် ပူၵ်ႉၼႃႈပူၵ်ႉတႃ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃၵူၼ်းႁေႃႈၵႃးယဝ်ႉ တီႉမတ်ႉပေႃႉထုပ်ႉႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈႁိမ်းတၢင်းသေ ၸုမ်းၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၵႃးလမ်းၼၼ်ႉၵႂႃႇပႅတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈမီးလွင်ႈၸိူင်ႉၼႆၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး တၢင်းသဵၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၵႂႃႇမႃးၵေႃႈ ၸုမ်းၸူၼ်ၼၼ်ႉႁိုဝ်ယူႇတီႈလဵဝ် လၢႆႈသဵၼ်ႈတၢင်းၸူၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇထႅင်ႈ၊ ၸူၼ်တၢင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉတၢင်းၼိုင်ႈ ၵႂႃႇၸူၼ်တီႈလႂ် သဵၼ်ႈတၢင်းယဵၼ်ၵႂႃႇၵူႈတီႈ၊ မိူဝ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် သဵၼ်ႈတၢင်းတေႃႉသူင်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၵၢၼ်ၶၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းၵႂႃႇမႃးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵပ်ႉၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်းတႄႉတႄႉ။ မိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁတ်းၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ၊ တၢင်းယၢမ်ႈၸူၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႅတ်ႈလႆႈ တီႈလႂ်ၵူၼ်းယူႇ တီႈလႂ်မီးႁိူၼ်းၵူၼ်းၼႆၵေႃႈ လႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇၸူၼ်ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ဝၢၼ်ႈလႂ်ထုၵ်ႇၸူၼ်ၶဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းယူႇယဝ်ႉ၊ ထိုင်တီႈဝၢၼ်ႈပေႃးႁၢမ်း၊ မိူင်းပေႃးယဵၼ်ဝႆႉယူႇ။ ၸူၼ်ၸုမ်းၼႆႉတေႁွင်ႉဝႃႈ ၸူၼ်ငရၢႆးလိပ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ၶဝ်ၶဝ်ႈၸူၼ်ၵမ်ႈၼမ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်းၸုမ်းလႂ်ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ်ၶဝ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉယူႇ။
ယွၼ်ႉလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သဵင်ၶၢင်းၵူၼ်းမိူင်း လႆႈယိၼ်းထိုင်ၼႂ်းႁူသိုၵ်းတႆးမႃးလႄႈ ၶေႃႈသင်ႇၵေႃႈလႆႈလူင်းမႃးထိုင် တပ်ႉသိုၵ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ယုင်းလၢႆး ႁႂ်ႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႂႃႇၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႅတ်ႈၼႆ ယူႇယဝ်ႉ။
တွၼ်ႈၼိုင်ႈသုတ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ သိုပ်ႇလူထႅင်ႈတွၼ်ႈသွင်ၶႃႈ။
တႃႇတွင်း။ ။ၸိူင်းႁူဝ်ၼႆႉ ဢွင်ႈတီႈ၊ပိူင်ပဵၼ်၊ငဝ်းလၢႆး ဝူၼ်ႉသၢင်ႈမႃးဢဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈပဵၼ်တေႉ။
