တွၼ်ႈၼိုင်ႈ
ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်လပ်းသိင်ႇ ၾႆးႁိင်ႇႁွႆႈဢွၼ်ႇၵူၼ်ႈလႅင်း ပိူင်းထွင်ႇပၼ်ႁႅင်းၾႆးႁႂ်ႈႁၼ်တၢင်းၵႂႃႇယူႇသေတႃႉၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇ မူဝ်ၶၢဝ်တႄႉ ၼင်ႇႁၢင်ႈဢမ်ႇမီးႁႅင်းတႃႇယဵပ်ႈယၢင်ႈ သိုပ်ႇၶတ်းၸႂ်ၽဝမၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ တၢင်းလတ်းၽၢၼ်ႇမိူဝ်းႁိူၼ်းမၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးလၢၼ်ႉၶၢႆတၢင်းၵိၼ်ၵူႈၸိူဝ်းယူႇလၢၼ်ႉၼိုင်ႈလႄႈ မၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇယိပ်းဢဝ်တဝ်ႈလဝ်ႈဢွၼ်ႇတဝ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ၼႂ်းၽဝၸၢတ်ႈပၢၼ်မၼ်း ဢမ်ႇတွၼ်ႉယိပ်းတူၺ်းသေပွၵ်ႈၼၼ်ႉ၊ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ဢၼ်မၼ်းလႆႈလႅမ်ႉတူၺ်းဢရသႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼမ်ႉသူႇရႃႇၼႆ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းၵေႃႈ တင်းၶဝ်ႈမုၼ်းၶွပ်ႈၶွပ်ႈဢွၼ်ႇထူင်ၼိုင်ႈ တင်းတဝ်ႈလဝ်ႈၶူတ်ႇၼိုင်ႈသေ ၼင်ႈၵိၼ်ယူႇၼႂ်းလၢၼ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈဢမ်ႇယၢမ်ႈၵိၼ်လႄႈ ၵိၼ်ဢမ်ႇသဵင်ႈတဝ်ႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁၢင်ႈသမ်ႉပေႃးမဝ်းလိုမ်းတူဝ်လိုမ်းၶိင်းၵႂႃႇယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇဢၼ်မၼ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉယူႇ။
ၼႂ်းတူဝ်ၼႂ်းၸႂ်မၼ်းတေတုၵ်ႉတၢၼ်ႇႁိုဝ်၊ တေႁိူဝ်ႉတၢၼ်ႇႁိုဝ် ထိုင်တီႈႁဵတ်းမဵဝ်းဢၼ်မၼ်းဢမ်ႇယၢမ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလၢမ်းႁူႉလႆႈ၊ ယၢမ်းၼၼ်ႉ ၶိူဝ်းၾႃႉဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းႁိမ်းႁိူၼ်းမူဝ်ၶၢဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၶဝ်ႈလၢၼ်ႉမႃးသေ ႁၼ်မူဝ်ၶၢဝ်ၼင်ႈၼႃႈထူၽိူၼ်ယူႇႁဵတ်းၼၼ် ၸဝ်ႈလၢၼ်ႉပႃႈၶမ်းဢွင်ႇ ၸင်ႇႁႂ်ႈၶိူဝ်းၾႃႉမႅၵ်ႇမိူဝ်းသူင်ႇတီႈႁိူၼ်းမူဝ်ၶၢဝ်ၼႆယူႇ။
ၶိူဝ်းၾႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်မူဝ်ၶၢဝ်ၸေးလင်မၼ်းမိူဝ်းၵႂႃႇလွႆးလွႆးယဝ်ႉ၊ ဢဝ်တူဝ်မူဝ်ၶၢဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်းပိူဝ်ႈသႂ်ႇၼိူဝ်တီႈၼွၼ်းမူဝ်ၶၢဝ်ၼၼ်ႉသေ ၽွင်းဢၼ်မၼ်းတေဢၢၼ်းဢွၵ်ႇႁွင်ႈမႃးၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းသဵင်ႁွင်ႉႁႆႈမူဝ်ၶၢဝ် မၼ်းၸင်ႇဝိၼ်ႇဝၢႆႇတူၺ်း သဵင်ႁႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မေႃးလေႃးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ “ဢူႈဢူၺ် မႄႈဢူၺ် ယိင်းတေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ယိင်းၵူဝ်ဢေႃႈ ” သဵင်ဢိုတ်ႇႁႆႈမၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶိူဝ်းၾႃႉ ပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈၵွင်လင်ဝၢႆႇပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းမၼ်းလႆႈလႄႈ ၵႂႃႇယူႇႁိမ်းမူဝ်ၶၢဝ်သေယဝ်ႉ ဢဝ်မိုဝ်းမၼ်းလုပ်ႈပၼ်ၶူၼ်ႁူဝ်မူဝ်ၶၢဝ်ၼၼ်ႉၵႂႃႇလွႆးလွႆး သဵင်ၼၼ်ႉၵေႃႈဝွႆးၵႂႃႇ ၵူၼ်းၵေႃႈ မွႆႈလပ်းၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။
ယၢမ်းၶမ်ႈၶိုၼ်းလပ်းသိင်ႇၽိုတ်းလိုတ်း သဵင်တိၼ်မေႃးလင်မႃး သႅပ်ႈ..သႅပ်ႈ.. ဢူႈမႄႈမူဝ်ၶၢဝ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵႆဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼၼ်ႉသေ မႃးႁႃလုၵ်ႈယိင်းၶဝ် ဢၼ်ယူႇၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ ပႆၶဝ်ႈႁိူၼ်းလူင်မႃးလွႆးလွႆးယူႇ၊ လိူၵ်ႈလိူၵ်ႈ ၽၵ်းတူမူဝ်ၶၢဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇလႆႈလွၵ်ႉလႄႈ မႄႈၵေႃႈလႆႈၽုၺ်ႇတူၺ်းၵႂႃႇ ၼင်ႇဝႃႈသၢႆလႅင်းတီႈၽၵ်းတူႁူးလႅင်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်မိူၼ်မီးၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉဝႆႉသေ တူၺ်းၵမ်းယဝ်ႉၵမ်းဢမ်ႇယုမ်ႇၸႂ်လႆႈယဝ်ႉၵေႃႈ ပိုတ်ႇၾႆးၼႂ်းႁွင်ႈယဝ်ႉ လႆႈႁၼ်ၶိူဝ်းၾႃႉၽႅတ်းတိုၼ်ႇမႃးလႄႈ တင်းမႄႈတင်းၶိူဝ်းၾႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ်ႁွင်ႉဢွၵ်ႇမႃး မူဝ်ၶၢဝ်ၵေႃႈ မိူၼ်တေတိုၼ်ႇမႃးမိူၼ်ၵၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဢူႈတင်းမႄႈမူဝ်ၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈလႆႈႁၼ်လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် ဢဝ်ၽူႈၸၢႆးၶဝ်ႈႁိူၼ်းၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်တေႉတေႉလႄႈ မႄႈတႄႉၵေႃႈ ပွင်ႉပွင်ႉထႃႉထႃႉထုပ်ႉထုပ်ႉႁႅမ်ႁႅမ်ပၼ်မၼ်း မဝ်းပေႃးပေႇယူႇ။ မၼ်းၵေႃႈသမ်ႉပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈတၵ်းသဵင်လႆႈ မိူၼ်ဝႃႈဢဝ်ၶီႈတႃးၼႃႈဢူႈမႄႈၼႆလႄႈ ပဵၼ်လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ဢၼ်ၵူၼ်းပၢၼ်ဢူႈပၢၼ်မႄႈ၊ ပၢၼ်ပူႇပၢၼ်မွၼ်ႇ ၶဝ်ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၵႃႈၶၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉတႄႉတႄႉ မိူၼ်ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်ၽိတ်းၾိင်ႈၽိတ်းထုင်းဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးပိူၼ်ႈႁူႉၵေႃႈ တေတူၺ်းႁၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇလီၵႂႃႇ၊ ထုၵ်ႇပိူၼ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ သႄႉသွမ်းမႃး တိူဝ်ႉထိုင်ၼိူဝ်ႉထိုင်ၶိူဝ်းပႃးယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁၵ်ႉၸိုဝ်ႈႁၵ်ႉသဵင် ၸိူင်ႉၼင်ႇမႄႈမူဝ်ၶၢဝ်ၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႃႈတေၵူဝ်ပဵၼ်ၼၼ်မႃးလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်လမ်တေႉတေႉဝႃႈဝႃႈယူႇယဝ်ႉ၊ ဢူႈၵေႃႈ မိူၼ်တေၸႂ်လမ် သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇယၵ်ႉတူၺ်းၼႃႈမူဝ်ၶၢဝ်လႆႈသေဢိတ်း။ ၶိူဝ်းၾႃႉၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်လၢတ်ႈယူႇ။
“မူဝ်ၶၢဝ်မဝ်းလဝ်ႈယူႇတီႈလၢၼ်ႉလႄႈ ၶႃႈလႆႈဢဝ်မႃးသူင်ႇ..”
မိူဝ်ႈလႆႈငိၼ်းၸိူင်ႉၼၼ် ဢူႈၵေႃႈမိူၼ်တေယဵၼ်ႉၸႂ်ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်ႈသဵင်ႁိုတ်းသႂ်ႇမူဝ်ၶၢဝ် “မႂ်းမေႃၵိၼ်လဝ်ႈႁေႁႃႉ မႂ်းႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉလႃႇ” ၵႂႃႇႁႃၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၸၢင်ႈဢဝ်ႁႅမ်လႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇၵၢၼ်ႈယူးၸိူဝ်းၼႆႉမႃးလႄႈ တင်းဢဵၼ်တင်းႁႅင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶုၼ်ႇယုၵ်ႉႁၢဝ်ႉၽတ်ႉသႂ်ႇလင်ၶိူဝ်းၾႃႉ ဢၼ်မႃးႁပ်ႉတၢင်မူဝ်ၶၢဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉၵႂႃႇ တင်းႁပ်ႉတင်းလၢတ်ႈၵႂႃႇ −
“ၶႃႈတေဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ!”
သဵင်ၼႂ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မိုင်ယဵၼ်ၵႂႃႇၵႅပ်ႉၼိုင်ႈၵႂႃႇ မူဝ်ၶၢဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတင်းသဵင်သင်လႆႈ ၼႂ်းၸႂ်မၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇၸပ်းတူဝ်ယဝ်ႉလူး၊ လွင်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇဢၼ်ထုၵ်ႇပေႃႉထုၵ်ႇႁႅမ်ယူႇၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁၢင်ႈဢမ်ႇလႆႈၸဵပ်းသႅပ်ႇသင်၊ ဢဝ်မႃးတႅၵ်ႈတင်းလွင်ႈတုၵ်ႉယူႇၼႂ်းၸႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈလူးၵွၼ်ႇ၊ ၵွႆႈယဵၼ် ၼမ်ႉတႃမၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆဢွၵ်ႇမႃးသေ ယုမ်ႉၶူဝ်ၵႂႃႇၼင်ႇၵူၼ်းယွင်ႇယဝ်ႉ လုၵ်ႉပႆၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းႁွင်ႈၼွၼ်းမၼ်းၼၼ်ႉယူႇ။
တွၼ်ႈၼိုင်ႈသုတ်းၵႂႃႇယဝ်ႉသိုပ်ႇတူၺ်းထႅင်ႈတွၼ်ႈသွင်ၶႃႈ။
